
గత కొన్నేళ్లలో బీహార్ రాజకీయాల్లో వచ్చిన పెను మార్పుల కారణంగా, కాంగ్రెస్ పార్టీ మూలాలు దాదాపుగా తుడిచిపెట్టుకుపోయాయి అనడంలో అతిశయోక్తి లేదు. బలమైన ప్రాంతీయ పార్టీల ఆవిర్భావం, వాటి ఆధిపత్యం ముందు కాంగ్రెస్ నిలవలేకపోయింది. అటు జాతీయ స్థాయిలో, ఇటు రాష్ట్ర స్థాయిలో అనేక సార్లు అనుకూల పరిస్థితులు ఉన్నట్టు కనిపించినా, ఆయా సందర్భాల్లో సైతం కాంగ్రెస్ పార్టీకి ఎదురుదెబ్బలు తగలడం హాట్ టాపిక్ అయింది.
బీహార్ లాంటి కీలక రాష్ట్రంలో, దేశానికి స్వాతంత్ర్యం సిద్ధించిన నాటినుండి సుదీర్ఘ కాలం అధికారాన్ని అనుభవించిన ఒక జాతీయ పార్టీ బలహీనపడడం, భారత రాజకీయ చరిత్రలో ఒక ముఖ్యమైన ఘట్టంగా నిలిచింది. ప్రాంతీయ వాదం, కుల సమీకరణలు, మరియు బలమైన నాయకత్వం లేమి వంటి అంశాలు ఈ రాష్ట్రంలో కాంగ్రెస్ పతనానికి ప్రధాన కారణాలుగా విశ్లేషకులు చెబుతుంటారు. బీహార్ లో పార్టీ పూర్వ వైభవం సాధించడం అనేది కాంగ్రెస్ నాయకత్వానికి పెను సవాల్గా మారింది.
అయితే, రాష్ట్రంలో కుల సమీకరణలు తీవ్రంగా ప్రభావం చూపే బీహార్ రాజకీయాల్లో, కేవలం జాతీయ స్థాయి విధానాలు మాత్రమే కాకుండా, బలమైన స్థానిక క్షేత్రస్థాయి నాయకత్వం లేకపోవడం కూడా కాంగ్రెస్ బలహీనతకు ముఖ్య కారణమైంది. యువతను ఆకర్షించడంలో, సంఘటిత ఓటు బ్యాంకును నిలబెట్టుకోవడంలో పార్టీ విఫలమైంది. ఈ నేపథ్యంలో, ప్రస్తుతం మనుగడ కోసం ఇతర ప్రాంతీయ పార్టీల మద్దతుపై పూర్తిగా ఆధారపడక తప్పని పరిస్థితి ఏర్పడింది. ఒకప్పుడు తిరుగులేని చక్రం తిప్పిన పార్టీ, నేడు మనుగడ కోసం ప్రాధేయపడాల్సి రావడం భారత ప్రజాస్వామ్యంలో అధికారం ఎంత క్షణికమైందో తెలియజేస్తుంది. ఈ సవాళ్లను అధిగమించి, బీహార్లో కాంగ్రెస్ తన గత వైభవాన్ని తిరిగి పొందగలుగుతుందా అనే ప్రశ్న మిలియన్ డాలర్ల ప్రశ్నగా మిగిలిపోయింది.