హరివంశ్ రాయ్ బచ్చన్ ( 1907 నవంబరు 27 - 2003 జనవరి 18) 20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో హిందీ సాహిత్యంలోని నయీ కవితా సాహిత్య ఉద్యమంలో భాగస్వాములైన కవి. తని కుమారుడు అమితాబ్ బచ్చన్. అతని మనుమడు అభిషేక్ బచ్చన్. 1976 లో హిందీ సాహిత్యానికి చేసిన సేవకు గాను పద్మ భూషణ్ పురస్కారాన్ని అందుకున్నాడు. బ్రిటిష్ ఇండియా లోని యునైటెడ్ ప్రావిన్సెస్ ఆఫ్ ఆగ్రా లోని ప్రతాప్‌గఢ్ జిల్లాకు చెందిన బాబుపట్టి గ్రామంలో కాయస్థ కులంలోని శ్రీవాస్తవ వంశానికి చెందిన అవధి భారతీయ హిందూ కుటుంబంలో జన్మించాడు. అతను హిందీ కవి సమ్మేళన్‌కు చెందిన కవి. . అతను తన ప్రారంభ రచన మధుశాల (मधुशाला) ద్వారా గుర్తింపు పొందాడు.
1941 నుండి 1957 వరకు, అలహాబాద్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆంగ్ల విభాగంలో అధ్యాపకునిగా బోధించాడు. ఆ తరువాత రెండు సంవత్సరాలు అతను కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన సెయింట్ కాథరీన్ కళాశాలలో ఐరిష్ రచయిత డబ్ల్యూ.బి.యీట్స్ రచనలపై పి.హెచ్.డి చేసాడు. అతను హిందీ కవిత్వం రాసేటప్పుడు వాడే శ్రీవాస్తవకు బదులుగా "బచ్చన్" (బాలుడు అని అర్థం) అనే కలం పేరును ఉపయోగించడం ప్రారంభించాడు. భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చిన తరువాత, అలహాబాద్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆంగ్ల సాహిత్యం బోధించాడు. అలహాబాద్‌లోని ఆల్ ఇండియా రేడియోలో కూడా పనిచేశాడు.
బచ్చన్ అనేక హిందీ భాషలలో ( హిందూస్థానీ, అవధి ) నిష్ణాతుడు. అతను దేవనాగరి లిపిలో వ్రాసిన విస్తృత హిందూస్థానీ పదజాలం చేర్చాడు. అతను పెర్షియన్ లిపిని చదవలేకపోయినపుడు, అతను పెర్షియన్, ఉర్దూ కవిత్వం పట్ల ఒమర్ ఖయ్యామ్ చేత ప్రభావితమయ్యాడు.బచ్చన్ రచనలు సినిమాలు, సంగీతంలో ఉపయోగించబడ్డాయి. ఉదాహరణకు, అమితాబ్ బచ్చన్ నటించిన 1990 చిత్రం అగ్నీపాత్లో అతని రచన "అగ్నిపత్" లోని ద్విపదలు ఉపయోగించారు. తరువాత 2012లో హృతిక్ రోషన్ నటించిన రీమేక్ చేయబడిన అగ్నీపథ్ లో కూడా ఆ ద్విపదలు ఉపయోగించబడ్డాయి.
1941 నుండి 1957 వరకు, అలహాబాద్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆంగ్ల విభాగంలో అధ్యాపకునిగా బోధించాడు. ఆ తరువాత రెండు సంవత్సరాలు అతను కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన సెయింట్ కాథరీన్ కళాశాలలో ఐరిష్ రచయిత డబ్ల్యూ.బి.యీట్స్ రచనలపై పి.హెచ్.డి చేసాడు. అతను హిందీ కవిత్వం రాసేటప్పుడు వాడే శ్రీవాస్తవకు బదులుగా "బచ్చన్" (బాలుడు అని అర్థం) అనే కలం పేరును ఉపయోగించడం ప్రారంభించాడు. భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చిన తరువాత, అలహాబాద్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆంగ్ల సాహిత్యం బోధించాడు. అలహాబాద్‌లోని ఆల్ ఇండియా రేడియోలో కూడా పనిచేశాడు.
బచ్చన్ అనేక హిందీ భాషలలో ( హిందూస్థానీ, అవధి ) నిష్ణాతుడు. అతను దేవనాగరి లిపిలో వ్రాసిన విస్తృత హిందూస్థానీ పదజాలం చేర్చాడు. అతను పెర్షియన్ లిపిని చదవలేకపోయినపుడు, అతను పెర్షియన్, ఉర్దూ కవిత్వం పట్ల ఒమర్ ఖయ్యామ్ చేత ప్రభావితమయ్యాడు.బచ్చన్ రచనలు సినిమాలు, సంగీతంలో ఉపయోగించబడ్డాయి. ఉదాహరణకు, అమితాబ్ బచ్చన్ నటించిన 1990 చిత్రం అగ్నీపాత్లో అతని రచన "అగ్నిపత్" లోని ద్విపదలు ఉపయోగించారు. తరువాత 2012లో హృతిక్ రోషన్ నటించిన రీమేక్ చేయబడిన అగ్నీపథ్ లో కూడా ఆ ద్విపదలు ఉపయోగించబడ్డాయి.
