రాజరికం నుంచి విప్లవం వరకు :
2001లో రాజు బీరేంద్ర దారుణంగా హత్యకు గురవడం, ఆయన సోదరుడు జ్ఞానేంద్ర రాజ్యాన్ని చేపట్టడం, మావోయిస్టుల నిరసనలు, చివరికి 2006లో రాజరికం పూర్తిగా కూలిపోవడం – ఈ సన్నివేశం ప్రపంచం మొత్తాన్నీ ఆశ్చర్యపరిచింది. 2008 మే 28న రాజ్యాన్ని రద్దు చేసి "ఫెడరల్ డెమోక్రటిక్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ నేపాల్"గా ప్రకటన చేయడం చరిత్రలో ఒక విప్లవాత్మక ఘట్టంగా నిలిచింది.
మావోయిస్టుల నుంచి ప్రధానమంత్రుల వరకు :
ఎప్పుడో రాజును కూల్చిన మావోయిస్టు నాయకులు, నేడు ప్రధానమంత్రులుగా కూర్చోవడం ఎంత విస్మయమో చెప్పలేం. ‘ప్రచండ’ (పుష్ప కుమార్‌ దహల్‌) ఒకప్పుడు ఉద్యమకారుడు కాగా, గత ఏడాది వరకు ప్రధానిగా పనిచేశారు. ఆయన తర్వాత కేపీ శర్మ ఓలీ ప్రధానమంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టారు. కానీ కేవలం 14 నెలల్లోనే ప్రజాగ్రహానికి గురై పదవి కోల్పోవడం ఆ దేశ రాజకీయ అస్థిరతకు నిదర్శనం.
భారత్‌తో విడదీయలేని అనుబంధం :
నేపాల్ అంటే భారతీయులకు ‘సరిహద్దు దాటితే మరో ఇంటి మేడ’లా అనిపిస్తుంది. పాస్‌పోర్ట్ అవసరం లేదు. సిక్కిం నుంచి ఉత్తరాఖండ్‌ వరకు 1,751 కి.మీ. పొడవునా సరిహద్దు. గూర్ఖాలుగా లక్షలాది నేపాలీలు భారత్‌లో పని చేస్తుంటారు. బాలీవుడ్ స్టార్ హీరోయిన్ మనీషా కొయిరాలా కూడా నేపాలీ మూలాలు కలిగినవారే. ఈ దేశంతో ఉన్న అనుబంధం కేవలం భౌగోళికం కాదు, రక్త సంబంధంలా అనిపించే సాంస్కృతికం కూడా.
ప్రస్తుత పరిస్థితి – మళ్లీ సంక్షోభం :
రాజరికాన్ని కూల్చి ప్రజాస్వామ్యాన్ని తెచ్చుకున్న నేపాల్‌లో, ఇప్పుడు ప్రజాస్వామ్యం నిలదొక్కుకోవడమే పెద్ద సవాలుగా మారింది. మావోయిస్టు నేతలే మళ్లీ అంతర్గతంగా గొడవలు పెట్టుకోవడంతో, ఆ దేశ భవిష్యత్తుపై ప్రశ్నార్థకం నెలకొంది. భారత్‌కు సరిహద్దు పంచుకునే ఈ దేశంలో మార్పులను మనం జాగ్రత్తగా గమనించాల్సిందే. నేపాల్ చరిత్ర అనేది ఒక సినిమా స్క్రిప్ట్‌లా ఉంటుంది. రాజరికం.. రక్తపాతం.. విప్లవం.. ప్రజాస్వామ్యం.. రాజకీయ సంక్షోభం – అన్నీ ఒకే తరంలో చూసిన ఈ దేశం, ప్రపంచానికి ఒక ప్రత్యేకమైన ఉదాహరణ.
క్లిక్ చేసి ఇండియాహెరాల్డ్ వాట్సాప్ చానెల్·ను ఫాలో అవ్వండి